Lost and found
Cornelia Parker In Foundling Museum, Francis Alys In David Zwirner Gallery
We have talked before in this column about Cornelia Parker, when she had created her iconic gigantic clock at St. Pancreas train station. In fact, most of the works of this genius artist are really remarkable. From the 91’s Cold dark matter (she blew up a shed and then exhibited its remains) until last year’s Magna Carta (a terrific project that engaged several people famous or not to stich words of the Magna Carta’s Wikipedia entry in a 3-meter-long embroidery which was then exhibited in British Library). Among the Magna Carta’s participators were Jarvis Coker and Brian Eno who are also participating to her latest project that is taking place in Foundling Museum until this September.
Foundling museum is a very unique place with a very unique history. It narrates the Foundling Hospital history. That is UK’s first children’s charity and first public art gallery that was established by Thomas Coram in 1739 and continues today as the children’s charity Coram. At the establishment of the hospital two very important names of the arts, painter William Hogarth and composer George Frederic Handel contributed the most.
However, Foundling history is not about the important names that founded it but about the children, those orphan, abandoned, foundling children it sheltered and gave a future. In this so emotional place was Parker invited to curate an exhibition.
Found exhibition is about the found object, the orphan object which carries, though, a story calling us to learn, guess or even create. The artist-curator notices that the eighteenth-century tokens – small objects left by mothers with their babies as a means of identification should they ever return to the Foundling Hospital to claim their child- that are exhibited in the museum, were her main inspiration.
Cornelia Parker, “Shared Fate Oliver”, 1998 – © Cornelia-Parker
Almost 70 artists brought their found treasures-works with –or without- a beautiful little story about them and Mrs. Parker “slipped” them among the museum multiple exhibits. The result is an absolutely exciting treasure hunt-exhibition in which you cannot be bored not even for a moment although is fairly big.
My preferences – hard choice indeed- Mrs. Duchamp’s lucky bones by Pollly Apfelbaum, Keggie Karew’s story about her father being the real Highsmith’ s Mr. Ripley, Dickon’s mousehole and Jimmy Hendrix’s ladder by the curator, Cornelia Parker. There is also an elegant catalogue with all the objects’ stories and pictures.
Children’s Game #15: Espejos, Ciudad Juárez, México, 2013, Video
My second proposition for today is an exhibition of one of the most important artists of our time. And I am not talking about David Hockney –who is also, but his RA exhibition will be on until October- but about Francis Alys’ solo show in David Zwirner gallery that ends next month.
The Belgian artist who has moved a mountain and chased a tornedo, lives in Mexico-for the last thirty years- and has used a multiple of artistic mediums in his work –performance, video, animation, painting, drawing, installations.
The incredible creator whose oeuvre is deeply political and sensitive towards social issues, in this exhibition works on the the violence issues of the city of Juarez, one of the most dangerous cities in the world, sadly notorious because of women disappearances, trafficking, cartels but also of the outrageous local Police ‘s indifference towards all these. Let me remind you here that Juarez has been the subject of Roberto Bolaño’s book 2666 and of the American TV series The bridge as well.
Paradox of Praxis 5: Sometimes we dream as we live & sometimes we live as we dream Ciudad Juárez, México, 2013, Video
In the exhibition Ciudad Juarez project, you can see the 5th video of the Paradox of Praxis series: Paradox of Praxis 5: Sometimes we dream as we live & sometimes we live as we dream Ciudad Juárez, México and the 15th video of the iconic Children’s Game #15: Espejos, Ciudad Juárez, México (a marvelous video series about the way children’s games in several countries as Belgium, Morocco, Afghanistan, France or Mexico, reveal social-politic tactics and differences).
The exceptional thing about Alys, what makes him a great artist –apart from his incomparable expertise in any means he is using and his social sensitivity- is that although he is absolutely to the point as far as it concerns the promotion of degraded and wild local realities –little children are playing using a guerrilla choreography, the carefree walk in the city while kicking a ball on fire is ready to burn anything around- his work never loose its aesthetics qualities. It can be at the same time an alarming documentation and a starting point of poetic connotations. Don’t loose this exhibition or anything Francis Alys is doing.
This was first published in elculture magazine at May 2016 in greek. Keep scrolling for the translation.
Ελπίδες lost and found
στο Juarez και στο Λονδίνο
London Strolling με Cornelia Parker στο Foundling Museum και Francis Alys στην Γκαλερί David Zwirner
Για την Cornelia Parker έχουμε ξαναμιλήσει και από εδώ όταν είχε κατασκευάσει εκείνο το γιγάντιο περίφημο ρολόι-καθρέφτη του υπάρχοντος- στον σταθμό του St. Pancreas. Στο ενεργητικό της η βρετανίδα αυτή καλλιτέχνης έχει όμως και άλλες πραγματικά αξιοπρόσεκτες δουλειές. Από την καλύβα που ανατίναξε το ’91 και στη συνέχεια εξέθεσε τα συντρίμμια της (Cold Dark Matter), μέχρι το καταπληκτικό περσινό της πρότζεκτ Magna Carta, όπου κάλεσε κόσμο –διάσημο και μη- να κεντήσει από μια φράση ή λέξη του λήμματος της Magna Carta από την wikipedia σε ένα τεράστιο κέντημα, που στη συνέχεια εκτέθηκε στη Βρετανική Βιβλιοθήκη. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες πολλοί φυλακισμένοι, αλλά και ο Assange, ο Snowden, ο Jarvis Cocker και ο Brian Eno.
Οι δύο τελευταίοι συμμετέχουν και στη φετινή της δουλειά, επιμελητική αυτή τη φορά, που λαμβάνει χώρα μέχρι τις 4 Σεπτέμβρη στο Foundling Museum στο Κεντρικό Λονδίνο. Το Foundling Museum είναι ένα ιδιόμορφο μουσείο, συγκινητικό και με έντονο χαρακτήρα, τόσο σαν χώρος, όσο και ως αύρα. Αφηγείται την ιστορία του νοσοκομείου Foundling, του πρώτου ιδρύματος στη Βρετανία για εγκαταλελειμμένα παιδιά που άνοιξε το 1739 o Thomas Coram και το οποίο ευεργέτησαν με ενεργή συμμετοχή δυο πολύ σπουδαία ονόματα των τεχνών της εποχής: ο ζωγράφος William Hogarth και ο συνθέτης George Frideric Handel.
Η ιστορία του όμως, όσο και αν το στίγμα των δύο αυτών σπουδαίων καλλιτεχνών υπάρχει διάχυτο παντού, είναι προπάντων η ιστορία των παιδιών που φιλοξένησε, των ορφανών, άπορων ή εγκαταλελειμμένων πλασμάτων που βρήκαν καταφύγιο και ελπίδα στο εν λόγω ίδρυμα, το οποίο μάλιστα εξακολουθεί τη φιλανθρωπική του δράση μέχρι σήμερα ως Coram Organization. Σε αυτό τον τόσο φορτισμένο και συγκινητικό χώρο, λοιπόν, ανατέθηκε στην Parker –μετά από διαγωνισμό- να στήσει την έκθεσή της.
Η έκθεση Found είναι μια έκθεση για το τυχαίο εύρημα, το «ορφανό» αντικείμενο που όμως κουβαλάει μια ιστορία πίσω του και μας καλεί να τη μάθουμε, να τη μαντέψουμε ή να τη φτιάξουμε. Η ίδια η καλλιτέχνης-επιμελήτρια επισημαίνει πως τα tokens των φιλοξενούμενων παιδιών, τα μικρά ενδεικτικά για την ταυτότητά τους αντικείμενα που έφεραν μαζί τους, και που εκτίθενται στη μόνιμη συλλογή του foundling, ήταν η πρωτεύουσα έμπνευση για την έκθεση αυτή.
Σχεδόν 70 καλλιτέχνες έφεραν τα ευρήματα – έργα τους, ενίοτε με μια μικρή νόστιμη αφήγηση περί αυτών και η κυρία Parker τα «γλίστρησε», θα μπορούσαμε να πούμε, ανάμεσα στα μόνιμα εκθέματα, έτσι ώστε σχεδόν ενσωματώθηκαν –χωρίς όμως να τα καταπιεί ο χώρος- στην ιστορία του μουσείου. Το αποτέλεσμα είναι μια έκθεση – κυνήγι θησαυρού, στην οποία δε βαριέσαι ούτε λεπτό, παρά την πραγματικά μεγάλη της έκταση (το μουσείο έχει τέσσερα επίπεδα και έργα υπάρχουν και στα τέσσερα).
Ξεχώρισα –με δυσκολία ομολογουμένως, καθώς τα περισσότερα έργα μου άρεσαν πολύ –τα τυχερά γιάντες κοκαλάκια που συνέλεγε η Teeny Duchamp,δεύτερη γυναίκα του Duchamp, και που βρήκε και εξέθεσε η Polly Apfelbaum, το γράμμα του πατέρα της Κeggie Κarew που υποστηρίζει ότι ο πατέρας της ήταν ο πραγματικός Mr. Ripley της Χάισμιθ, την κατασκευασμένη ποντικότρυπα του Richard Dickon προς τιμήν του φίλου του Juan Munoz και του έργου του “Waiting for Jenny” και τις σανίδες που μάζεψε από το σπίτι του Jimmy Hendrix και ανάρτησε η ίδια η Parker. Όλες δε τις ιστορίες των αντικειμένων, μαζί με φωτογραφίες και με μια σύντομη συνέντευξη της δημιουργού, μπορεί να τις βρει κανείς στον μικρό και πολύ κομψό κατάλογο της έκθεσης.
Κλείνοντας τις προτάσεις μου για σήμερα, παρακάμπτω την πιο δημοφιλή έκθεση της περιόδου, την επιστροφή δηλαδή του David Hockney στη Royal Academy–που άλλωστε θα τρέχει μέχρι τον Οκτώβρη-, για να σας επιστήσω την προσοχή σε έναν – ίσως – από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της εποχής μας παγκοσμίως, που εκθέτει μέχρι αρχές Αυγούστου στην David Zwirner galleryστο Mayfair. Μιλάω για τον Francis Alÿs και η αλήθεια είναι πως ό,τι και να πεις για τον Francis Alÿs λίγο θα είναι.
Ο Βέλγος δημιουργός, που έχει μετακινήσει ένα βουνό και έχει κυνηγήσει έναν τυφώνα, τριάντα χρόνια τώρα ζει και εργάζεται στο Μεξικό, δρώντας μέσω πολλών διαφορετικών καλλιτεχνικών μέσων -performance, βίντεο, animation, ζωγραφική, σχέδιο, installation ή και σύνθεση όλων αυτών- , παράγοντας δουλειές βαθιάς κοινωνικής ευαισθησίας και θίγοντας θέματα γεωπολιτικής και θεσμών με ισχυρό προβληματισμό πάνω στο ρόλο της τέχνης απέναντι στις ανθρωπιστικές κρίσεις.
Αυτός ο απίθανος καλλιτέχνης-ακτιβιστής-ανθρωπολόγος στο Ciudad Juarez project, που παρουσιάζεται εδώ, καταπιάνεται με το θέμα της βίας στο περίφημο Juarez του Μεξικού, μια από τις πιο επικίνδυνες πόλεις στον κόσμο, θλιβερά διάσημη για τις εξαφανίσεις γυναικών, το trafficking, την εγκληματικότητα, τα καρτέλ ναρκωτικών αλλά και για την αδιαφορία της αστυνομίας απέναντι σε όλα αυτά. Πόλη – μεταφορά κοινωνικής αδικίας και θεσμικής αδιαφορίας που έχει υπάρξει τόπος δράσης, μεταξύ άλλων και στο βιβλίο “2666” του Roberto Bolano, αλλά και στη δημοφιλή αμερικανική σειρά “The bridge”.
Στην έκθεση στη Zwirmer μπορεί κανείς να δει το 5ο μέρος της βίντεο ενότητας “Paradox of Praxis 5: Sometimes we dream as we live & sometimes we live as we dream Ciudad Juárez, México”, όπως και το 15ο από την αντίστοιχη –και περίφημη- δουλειά του “Children’s Game #15: Espejos, Ciudad Juárez, México” (πρόκειται για μια εκπληκτική σειρά βίντεο αρτ φιλμ όπου μέσα από τα παιχνίδια των παιδιών σε διάφορες χώρες, όπως Βέλγιο, Μαρόκο, Αφγανιστάν, Γαλλία ή Μεξικό, αποκαλύπτει κοινωνικοπολιτικές τακτικές και αντιθέσεις). Επιπροσθέτως εκθέτονται και ζωγραφικά του έργα που συνομιλούν με τα βίντεο.
Το εξαιρετικό με τη δουλειά του Alÿs και αυτό που τον κάνει μεγάλο καλλιτέχνη – πέραν της απαράμιλλης τεχνογνωσίας κάθε μέσου που χρησιμοποιεί και της κοινωνικής του αφύπνισης- είναι ότι, αν και απολύτως εύστοχη στην ανάδειξη έκρυθμων και σκληρών τοπικών πραγματικοτήτων –τα μικρά παιδιά που παίζουν χρησιμοποιώντας χορογραφία ανταρτοπόλεμου, η «ανέμελη» πορεία μέσα στην πόλη κλοτσώντας μια φλεγόμενη μπάλα έτοιμη να κάψει τα γύρω της ή και τον ίδιο τον καλλιτέχνη- δε χάνει ούτε στιγμή την αισθητική της αρτιότητα και την αφαιρετική ποιητική της ποιότητα. Καταφέρνει δηλαδή να είναι ταυτόχρονα ένα αφυπνιστικό ντοκουμέντο και μια ποιητική αφετηρία συνειρμών. Μην τη χάσετε αυτή την έκθεση αν μπορείτε, και γενικώς μη χάνετε έκθεσή του όπου κι αν την πετύχετε.